Wanneer heb jij voor het laatst gelummeld?
We moeten veel meer lummelen en niksen, zo stelt hoogleraar Alan Lightman. Het NRC schrijft: “Denk eens aan de tijd dat je op de basisschool zat. Toen kon je nog op weg naar huis ineens een andere weg nemen, struinen, op bankjes klimmen, wat besjes plukken. Beetje kattenkwaad uithalen. Alle gevoel voor tijd verliezen en pas uren later thuis komen. En nu? Tijd is nu voor de meesten een strikte meeteenheid geworden die altijd geoptimaliseerd moet worden. Geen minuut te verliezen.” Wat betekent dat voor de hooggevoelige mensen onder ons? Wat kan het je brengen om even helemaal niks te doen?
We moeten broodnodig terug naar die kinderlijke, losse, ongedwongen blik op tijd, zegt Lightman, hoogleraar aan het Massachusetts Institute of Technology. “We moeten weer tijd verspillen, tijd doorbrengen zonder een doel, waarbij je niets probeert te bereiken. Een etentje met vrienden, een wandelingetje maken in het bos, gewoon een beetje rondhangen en staren. Lummelen, niksen.” Even niks hoeven (moeten?) is voor veel HSP een manier om te ontladen of juist om overprikkeling te voorkomen. Ontzettend belangrijk dus, zeker voor mensen die zich het lekkerst voelen als ze regelmatig tot zichzelf komen en rust nemen.
FOMO en dalende creativiteit
“We moeten ons eerst bewust zijn van het probleem. De drukke leefstijl die we nu hebben kost ons ontzettend veel. Te weinig niksen levert schade op aan ons vermogen om na te denken, te fantaseren. We moeten inzien welke schade het toebrengt aan onze mentale staat en ons geestelijk welzijn. Die schade is subtieler dan de schade van zoiets als roken, maar misschien uiteindelijk wel net zo erg.” Het komt er op neer dat jongeren significant minder creatief zijn geworden sinds de opkomst van internet. De zogenaamde FOMO (Fear Of Missing Out) zorgt ervoor dat men urenlang aan een scherm geplakt zit. Het werkt ook depressies en burn-outs in de hand. En juist het creatief denken is zo’n mooie en belangrijke eigenschap van de HSP. Iets wat je ontzettend veel kan brengen, als je het de ruimte geeft.
Contact met jezelf
Voor hooggevoelige mensen is het belangrijk om regelmatig even bij zichzelf te checken hoe de spreekwoordelijke vlag erbij hangt. Hoe voel ik me? Waar ben ik met mijn aandacht? Voel ik mijn lijf nog? Een andere vorm van contact met jezelf die veel HSP bezigen is reflecteren. Een proces dat vaak heel natuurlijk voelt voor deze groep, maar ook zeker een belangrijke functie heeft. In contact zijn met jezelf op verschillende manieren is zelfs onmisbaar voor ons gevoel van identiteit, stelt Lightman. “Als we niet ons realiseren dat niksen en lummelen een essentieel element is van goed en gezond functioneren, zal zelfs ons gevoel van identiteit minder worden.” Dat is moeilijk te meten en kwantificeren, erkent hij. “Maar het gevoel dat je weet wie je bent en wat je wilt, is afhankelijk van stille reflectie. Hele landen verliezen dat gevoel van identiteit en hun gevoel van de waarden waarvoor ze staan. Ik denk dat dat komt omdat we veel te weinig tijd nemen om rustig te reflecteren, bijvoorbeeld op onze waarden.”
Stilteruimte
Thuis, onder de douche of in de tuin wil het ons nog wel eens lukken om spontaan een moment van bezinning te nemen. Maar vooral ons werk en de gemiddelde werkplek gooit roet in het eten. “Elk kantoor zou een stilteruimte moeten hebben. De werkgever zou iedereen moeten aansporen om elke dag ongeveer dertig minuten daarin door te brengen. Mediteren mag, maar het hoeft niet. Het gaat juist om rust, om niksen, om doelloos gedrag waar we behoefte aan hebben. Er zijn al wat bedrijven die dit soort ruimtes hebben. Google heeft een zogeheten nap pod, voor het doen van tukjes. Het gaat erom dat je middenin de drukte van het kantoor even rustig wordt, even naar jezelf luistert: hoe voel ik me, waar ben ik eigenlijk mee bezig. Even unpluggen.” Hoe heerlijk klinkt dat?!
Wanneer heb jij voor het laatst gelummeld?
Laat dit artikel even bezinken. Voor veel van jullie zal dit herkenbaar zijn, maar weten is altijd nog anders dan dóen. Als je weet dat je veel aan het ‘rennen’ bent, fysiek of in je hoofd, kan het geen kwaad om eens te oefenen met kleine momenten van niks doen. Misschien voel je je daarbij geholpen door een geleide meditatie, of is jouw happy place op de bank voor het raam met een kop thee. Wees je de komende week extra bewust van jouw routines en momenten waarop je even stil mag zijn. Of kijk gewoon eens naar vandaag, het kan namelijk best confronterend zijn. Merk je dat het rennen en jagen een constant aanwezige onrust veroorzaken, dan kan het raadzaam zijn om daarover in gesprek te gaan. Bij Hooggevoelig heel gewoon nemen we dit soort onderzoeken regelmatig mee in onze blogs, trainingen en het UWV Werkfit programma.